بهزاد لایقی، مدیرکل مرکز علوم جو و اقیانوسی سازمان هواشناسی کشور در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی با اشاره به برگزاری بیست و پنجمین نشست کمیته هماهنگی آب و هواشناسی دریای خزر گفت: این کمیته از سال ۱۳۷۴ شروع به فعالیت کرده است. در سال ۱۳۹۲ موافقنامه این کمیته به امضای ۵ کشور حاشیه دریای خزر رسیده و در مجالس این کشورها تصویب شد که این به معنای لازم الاجرا بودن توافقنامه است.
وی ادامه داد: هدف موافقنامه ایجاد یک شبکه مشترک پایش و پیشبینی وضعیت دریای خزر از لحاظ هواشناسی و آب شناسی به ویژه در حوزه تراز آب دریای خزر و پارامترهای دیگر مانند وضعیت دریا و وضعیت جوی در این مناطق است. لازمه اینکار این است که بین این کشورها ارتباط و همکاری های تبادل داده به صورت آنلاین اتفاق افتد. همچنین باید خدماتی که در همه این کشورها تولید میشود به اشتراک گذاشته شود.
لایقی افزود: اکنون این همکاری در برخی از زمینهها در حال انجام است به عنوان مثال اکنون دادههای تراز آب دریای خزر و همچنین دادههای ورودی رودخانههایی که داخل دریای خزر میریزند، بین کشورها به اشتراک گذاشته میشود. در قدمهای بعدی به دنبال آن هستیم که دادههای بارشی که در حوزه آبریز دریای خزر اتفاق میافتد نیز به اشتراک گذاشته شود که کمک بزرگی برای پیشبینی تراز آب دریای خزر خواهد بود.
مدیرکل مرکز علوم جو و اقیانوسی سازمان هواشناسی کشور با بیان اینکه تراز آب دریای خزر طی حدود ۵۰ سال گذشته نوسانات زیادی داشته است، گفت: این مساله پیشتر باعث شده بود که در برخی مناطق با افزایش تراز آب مشکلاتی در مناطق ساحلی به وجود بیاید. اما اکنون تراز آب در روند کاهشی قرار دارد که این مساله مشکلات زیست محیطی عدیدهای، به ویژه در تالابها ایجاد کرده است.
وی افزود: کاهش تراز آب خزر همچنین باعث بروز مشکلاتی برای بنادر حاشیه این دریا شده است. البته از آنجا که شیب دریا در سمت کشور ما تند است، این مشکل هنوز خود را در بنادر شمالی ایران نشان نداده است اما در بخش شمالی دریای خزر و در سواحل کشور قزاقستان و روسیه کاهش تراز آب محسوستر است و تاثیر عمدهای در فعالیتهای ساحلی آنها و بحثهایی مانند کشتیرانی و ماهیگیری داشته است.
لایقی با اشاره به مذاکرات انجام شده در بیست و پنجمین نشست کمیته هماهنگی آب و هواشناسی دریای خزر گفت: در این جلسه ما پیگیر مصوب کردن مقررات داخلی کمیته بودیم، چراکه پس از امضای موافقنامه به دنبال آن هستیم که نحوه ارتباط کاری بین اعضا داخل کمیته مشخص شود. همینطور باید یک برنامه عملیاتی در سطح ملی و منطقهای مصوب شده که هر کشور تعهدات خود را در زمینه ایجاد شبکه مشترک پایش و نظام پیشبینی دریای خزر اجرا کند.
وی ادامه داد: بحثهای دیگر مربوط به تبادل اطلاعات دادهای و توسعه محصولاتی که به صورت مشترک از طرف ۵ کشور حاشیه دریای خزر در حال تهیه و تولید است، بود.